ทัศนคติเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในการใช้ชีวิตเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่มีการพูดคุยเกี่ยวกับ Mindset หรือทัศนคติของผู้คนกันอย่างเป็นวงกว้าง ซึ่ง Mindset ของแต่ละคนก็จะมีความแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับการเลี้ยงดู สภาพแวดล้อมและสังคมที่โตมา เป็นส่วนสำคัญที่จะล่อหลอมทัศนคติหรือกรอบความคิดให้กับคน ๆ หนึ่งว่าจะมีแนวคิดไปในทิศทางไหน ในเรื่องเดียวกัน คนสองคนอาจจะมีทัศนคติทั้งในทางลบและทางบวก จะต้องมีการพูดคุยและปรับตัวเพื่อให้มีทัศนคติที่เข้ากันได้ แต่บางครั้งก็ยากที่จะเปลี่ยนความคิดเพราะเรื่องบางเรื่องก็กลายเป็นแนวคิดที่ฝังหัวไปแล้วเช่นกัน วันนี้เราจะพาทุกคนมารู้กับกับทัศนคติประเภทหนึ่ง นั่นก็คือ Fixed Mindset หรือ กรอบแนวคิดแบบตายตัว จะเป็นแนวคิดแบบไหน และคุณมีทัศนคติแบบนี้หรือไม่ ลองมาดูกันได้เลย
Fixed Mindset คืออะไร
Fixed Mindset คือ กรอบแนวคิดแบบตายตัว จะเป็นทัศนคติของคนที่มักจะคิดว่าชีวิตคนเรานั้นไม่สามารถพัฒนาตัวเองได้อีกแล้ว ไม่กล้าลงมือทำอะไรใหม่ ๆ ยึดติดกับสิ่งเดิมที่เคยมีหรือเคยทำอยู่แล้ว เชื่อว่าคนเราเกิดมาพร้อมกับความสามารถหรือนิสัยดั้งเดิมที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ พรสวรรค์ต่าง ๆ นั้นเป็นเรื่องเฉพาะบุคคล ไม่สามารถลอกเลียนแบบกันได้ ถ้าคน ๆ นั้นมีบางสิ่งที่ดีก็จะยึดเอามาเป็นข้อดีของตัวเอง แต่ถ้าเป็นเรื่องที่ไม่ดีก็จะคิดว่าตัวเองนั้นไม่สามารถทำมันให้ดีขึ้นได้อีกแล้ว มีความยึดมั่นกับความคิดของตัวเอง ไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลง และยังไม่กล้าออกจาก comfort zone อีกด้วย โดย Fixed Mindset นี้จะเป็นแนวคิดที่ตรงข้ามกับ Growth Mindset หรือ กรอบแนวคิดแบบพัฒนาได้ ที่เชื่อว่าคนเราสามารถเติบโตและพัฒนาตนเองได้อยู่เสมอ ขอเพียงมีเวลาและการฝึกฝน จะต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีแน่นอน
วิธีปรับแนวคิดจาก Fixed Mindset สู่คนที่พร้อมปรับตัวและพัฒนา
ถึงแม้ว่าการปรับทัศนคตินั้นเป็นเรื่องที่ยากพอสมควร โดยเฉพาะคนที่มีแนวคิดแบบ Fixed Mindset ที่จะค่อนข้างยึดติดกับความคิดของตัวเองเป็นอย่างมาก ก็ว่าถ้าคุณเห็นว่ามันเป็นปัญหาจริง ๆ และต้องการปรับแนวคิด ก็สามารถทำได้เช่นกัน โดยสามารถเริ่มต้นที่ตัวเองได้ดังนี้
- คุณต้องสำรวจตัวเองก่อนเป็นอันดับแรกว่าแนวคิดของคุณเป็นแบบไหน และมีความต้องการที่จะปรับปรุงหรือไม่ ถ้าไม่เริ่มต้นจากการรู้จักตัวเองก่อน ก็จะไม่สามารถทำความเข้าใจกับความต้องการของตัวเองได้
- ค่อย ๆ บอกกับตัวเองอยู่เป็นประจำว่าคนเราสามารถปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงได้ ปัญหาหลักของคนที่มี Fixed Mindset นั้นจะอยู่ที่การคิดของตัวเองเป็นส่วนใหญ่ เมื่อเริ่มต้นคิดว่าตัวเองไม่สามารถทำอะไรได้แล้ว ก็จะไม่พยายามลงมือทำเลย จึงต้องปรับความคิดใหม่ หาตัวอย่างของบุคคลที่ประสบความสำเร็จ หรือบุคคลที่มีการเปลี่ยนแปลงตัวเองอย่างชัดเจน จะทำให้คุณรู้สึกมีกำลังใจที่จะลงมือทำมากขึ้น
- เมื่อคิดได้แล้วก็ต้องเริ่มต้นลงมือทำเลย อย่าปล่อยให้เวลาผ่านไปอย่างเปล่าประโยชน์ ยิ่งถ้าปกติคุณไม่คิดที่จะลองทำอะไรใหม่ ๆ อยู่แล้ว ถ้ามีความรู้สึกอยากลองทำอะไรสักอย่างขึ้นมาก็ควรลงมือทันทีเลย เมื่อได้ลองทำแล้วจะสำเร็จหรือไม่ก็ค่อยว่ากันอีกที แต่อย่างน้อยก็เป็นการฝึกตัวเองให้ได้ลงมือทำในสิ่งที่ไม่เคยคิดจะทำมาก่อน
- ลองคิดนอกกรอบดูบ้าง บางทีการอยู่ในพื้นที่เดิม ๆ อาจจะทำให้คุณสบายใจ หรือรู้สึกปลอดภัย แต่ข้อเสียก็คือจะทำให้โอกาสต่าง ๆ ที่จะเข้ามาในชีวิตคุณน้อยลงด้วยเช่นกัน การเริ่มต้นมันอาจจะยาก แต่ก็อยากให้คุณได้ลองดูสักครั้งหนึ่ง เริ่มจากอะไรง่าย ๆ เช่น ลองทานอาหารใหม่ ๆ ที่ไม่เคยทาน ใส่เสื้อผ้าแบบที่ไม่เคยใส่ เมื่อเริ่มต้นในจุดเล็ก ๆ ได้ก็ค่อย ๆ ขยายใหญ่ใหญ่ขึ้น เป็นการช่วยให้ตัวคุณได้ลองทำอะไรที่ไม่เคยทำ และกล้าออกมาจาก comfort zone เดิม ๆ อีกด้วย
- เลิกมองว่าตัวเองไม่เก่ง หรือไม่มีความสามารถ คุณต้องคิดว่าคนเราทุกคนนั้นเกิดมาพร้อมกับความหลากหลาย ไม่มีใครเหมือนกัน แต่ทุกอย่างสามารถเป็นไปได้ถ้ามีความพยายาม ลองตั้งเป้ากับตัวเอง ทำในเรื่องที่คิดว่าทำไม่ได้ เช่น ถ้าคุณไม่เก่งวิชาคณิตศาสตร์เลย แต่ลองตั้งใจกับวิชานี้ใหม่อีกรอบ แม้จะไม่ได้เก่งขึ้นอย่างทันตาเห็น แต่เชื่อว่าคุณจะต้องเข้าใจมากกว่าเดิมแน่นอน ซึ่งการเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้ จะเป็นกำลังใจที่ดีให้คุณได้ลองลงมือทำอะไรใหม่ ๆ มากขึ้น
Growth Mindset vs Fixed Mindset
ตัวอย่าง Growth Mindset vs Fixed Mindset : คลิก
สรุป Fixed Mindset
จะเห็นได้ว่า ความคิดหรือทัศนคตินั้นเป็นเรื่องที่สามารถปรับเปลี่ยนกันได้ ใครที่มีแนวคิด Fixed Mindset อาจจะรู้สึกว่าหลาย ๆ อย่างในชีวิตนั้นเป็นเรื่องที่ยาก แต่ขอแค่คุณลองปรับมุมมอง มองคำวิจารณ์หรือคำติชมให้เป็นแรงผลักดัน มองความสำเร็จของผู้อื่นให้เป็นเป้าหมาย หรือเรื่องที่ท้าทาย มองความล้มเหลวของตัวเองให้เป็นบทเรียนมากกว่าความผิดพลาด และเพิ่มความกล้าให้ตัวเองมากขึ้น บางทีคุณอาจจะได้เห็นโลกใบเดิมในมุมมองใหม่ ๆ ทำให้คุณรู้สึกสนุกกับการใช้ชีวิตมากขึ้น และทำให้ชีวิตคุณเปลี่ยนไปแบบที่ไม่เคยคิดมาก่อนเลยก็ได้
อ้างอิง :
https://tonkit360.com/
https://blog.ourgreenfish.com/
